‘Naar het Gerecht’

Het meest spraakmakend verhaal van deze avond is toch wel het dossier van Eerhardus Knoop, een schoolmeester uit Eexta. Uitgebreid werd hier bij stil gestaan, mede omdat het tegelijkertijd een schets geeft van het toenmalig rechtssysteem hier in de provincie. Na jaren van procederen werd Knoop, die werd beschuldigd van een zedenmisdrijf, uiteindelijk verbannen uit de provincie. Een strafmaat met een impact die wij ons nauwelijks kunnen voorstellen. Uiteindelijk creëert het een klasse van zwervers en ontheemden in de maatschappij. Ook geeft Marianne Kruijswijk haar eigen visie op het hele proces van Knoop 

Met niet aflatend enthousiasme vertelt de spreekster een aantal verhalen uit het boekje “Naar het Gerecht”, voorziet deze van kanttekeningen en achtergrondinformatie. Bijzondere verhalen van stelende dienstbodes, doorgewinterde oplichters, relschoppers en vechtersbazen. Met de verhalen over contacten tussen buren, rondtrekkende mensen op zoek naar werk en onderdak, ruzies en roddels en herinneringen van getuigen werd een beeld geschapen van het leven in die tijd. Hoe werd men gepakt door de rondtrekkende kinderen en de strafmaat in die dagen. De verrassing dat men tussen de regels van de functionarissen door te weten kwam hoe mensen elkaar behandelden en in de gaten hielden.

Marianne Kruijswijk, van het Cultuurhistorisch Centrum Oldambt, is als eindredactrice betrokken geweest bij de totstandkoming van het boekje ‘Naar het Gerecht’ en heeft in dit proces van begin tot eind gezocht, gelezen, gevolgd, geselecteerd, gewikt en gewogen. Met een rijk arsenaal aan verhalen heeft ze ons deze avond meegenomen naar onze ‘misdadige’ voorouders om relativerend en geruststellend af te sluiten met de conclusie dat het gezien de tijdspanne en het aantal processtukken wij ons hier in de regio niet eens zo slecht gedroegen.