Lezing Frank Krake, “De Laatste Getuige”

Frank Krake is Ondernemer, maar ook een schrijver. Niet van romans, maar van onderwerpen die de mensen moeten raken. Onderwerpen die men allang weet, maar waarvan de emotionele strekking nog niet iedereen heeft bereikt. Al vele boeken heeft hij op zijn naam staan, o.a. de autobiografie “De rampondernemer”, de pas uitgekomen “Hanelore” en het boek “De laatste getuige”. Deze laatste is het onderwerp voor de lezing, georganiseerd door de Historische Kring Menterwolde.

Frank kwam in contact met Wim Aloserij, die drie concentratiekampen had overleefd en de ramp op het passagierschip Cap Arcona. Na 70 jaar stilte omtrent zijn belevenissen kreeg Wim bij Frank een luisterend oor. Ze reizen samen langs de concentratiekampen en Wim kan ter plekke vertellen en aanwijzen over zijn belevenissen en de gebeurtenissen in de kampen. Deze reizen zijn van grote waarde voor het boek, maar ook zeer indrukwekkend. Hier laat Frank Krake het niet bij. Hij duikt de archieven in om de verhalen meer achtergrond te geven. Het kamp Neuengamme komt in het boek nadrukkelijk voor. De praktijken die daar werden gevoerd gaan over dood en verderf. Het was geen kamp met gaskamers, maar door erbarmelijke omstandigheden zoals epidemieën, te weinig voedsel en zware arbeid, waren er zeer velen die het kamp niet overleefden. Gevangenen kwamen van heel Europa. Het waren krijgsgevangenen, Joden, Sinti, Roma, verzetsstrijders, gijzelaars, homoseksuelen en Jehova getuigen. De mannen van Putten werden naar dit kamp gestuurd. Niet omdat ze hier veel overlevingskansen hadden. Dat zegt al genoeg. Meer dan 42.900 mensen kwamen hier om het leven. De helft van hun namen staan geschreven in het Haus des Gedenkens. Daarnaast zijn er nog vele naamlozen.

Bij het realiseren van het oorlogsboek van de voormalige gemeente Menterwolde, kwam de redactie herhaaldelijk tegen, dat mensen in deze regio naar kamp Neuengamme werden gestuurd. Opgepakte onderduikers, weigeraars voor de Arbeitseinsatz en verzetsstrijders.

Over hun kampleven ging deze lezing. Was men mentaal en fysiek bestand tegen onmenselijkheid?

Wim Aloserij was na de oorlog in staat om te vergeven. Want er bestaat geen grens tussen goed en kwaad, tussen Nederland en Duitsland. Er waren Duitse slachtoffers en Nederlandse daders, goede Duitsers en slechte Nederlanders.

Deze lezing was een monument. Een monument voor de overlevenden, die bij thuiskomst hun verhaal niet konden vertellen of waar niet naar geluisterd werd. Een monument voor de slachtoffers, van wie we nooit zullen weten wat ze meegemaakt hebben.