HomeLezingen

” Emo’s reis”

26 april 2012, lezig door dr Dick de Boer 

In de gloednieuwe, prachtige zaal van de Broeckhof, met meer dan 100 toehoorders, vertelde prof. Dr. Dick de Boer vol overgave over zijn reis naar Rome in de voetsporen van Emo van Huizinge, abt van het Klooster te Wierum. Een niet geromantiseerd verhaal die iedereen boeide.
Zoals onze generatie is verteld zouden de mensen in de Middeleeuwen niet anders weten dan dat de aarde plat was. Niets is minder waar. Er zijn tekeningen gevonden waarop duidelijk een ronde wereld staat afgebeeld. Ook ging men naar school, want handelaren moesten kunnen rekenen en schrijven. Na 1250 veranderde dit. Tussen 1190 en 1250 leefde een bevolking van Christenen, Joden en Moslims vreedzaam naast elkaar. Ze bouwden gezamenlijk synagogen en kathedralen, wat in die tijd veelvuldig werd gedaan. Bouwwerken die er nu nog staan.

En in die wereld bewoog zich abt Emo. Dat de kerk van Wierum aan zijn Nijeklooster werd geschonken, waar Emo inmiddels abt was geworden, kon alleen in Friesland. Elders was dit qua wetten ondenkbaar. Toen de bisschop van Münster, ten gunste van zijn zoon, deze schenking ongedaan maakte, schendde hij dit recht. Abt Emo kon niet anders dan naar de paus te Rome gaan om zijn gelijk te halen. Zijn vriend Hendrik, bouwmeester van kerken, wilde wel met hem mee. Zij gingen eerst langs het klooster te Prémontré te Frankrijk om te regelen dat het Nijeklooster bij de orde van de Premonstratenzers werd aangesloten. Emo en Hendrik moeten per dag ongeveer 35 km gelopen hebben. Vergelijk het met de Nijmeegse Vierdaagse maar dan naar Rome van 9 nov. 1211 tot 19 jan. 1212. De terugreis wordt hervat op 11 maart 1212. In Rome waren zoveel loketten waar Emo moest betalen ( leges ) om zijn oorkonde te krijgen, dat hij blut was toen alles was geregeld. Hij moest geld lenen van kooplieden, met de oorkonde van het klooster en de kerk als onderpand. In Bologna zou hij terug betalen en de oorkonde weer in ontvangst nemen. Maar de kooplieden waren onderweg overvallen en de oorkonde was weg. Emo gaat bijna dood van emotie. Hendrik stelde voor dat hij alleen weer terug naar Rome zou gaan om een nieuwe oorkonde te halen. In tussen kon Emo herstellen. En dat gebeurde.

Zo zie je maar weer; kleine gebeurtenissen bepalen soms een grote geschiedenis. Want Nijeklooster kwam naast de kerk van Wierum en kreeg de naam Bloemhof. En Wierum werd Wittewierum, genoemd naar de witte habijten van de monniken die men daar rond zag lopen.